Skip to main content
Zakłady Farmaceutyczne "UNIA" Spółdzielnia Pracy - logo
Baza wiedzy

Alantoina i jej wpływ na regenerację skóry


Skóra sucha, nadwrażliwa, alergiczna, atopowa i każda inna skóra z problemami zdrowotnymi wymagają używania specjalnie dla nich przeznaczonych kosmetyków. Składniki tych preparatów muszą być szczególnie profesjonalnie dobrane, aby nie tylko nie powodować większych szkód, ale także po to, by wspierać gojenie się tkanek. Jednym z takich składników, mających długą historię używania i potwierdzone badaniami działanie, jest alantoina.

Jak wygląda proces gojenia się skóry?

Pierwszym etapem regeneracji skóry, która uległa uszkodzeniu, jest samooczyszczanie. Polega ono na pozbyciu się martwej tkanki.

Często w chorobach skórnych uszkodzona jest tylko warstwa naskórkowa. Taki uszkodzony naskórek zostaje złuszczony, a warstwa podstawna warstwy rogowej skóry ma za zadanie wyprodukować jego nowe komórki.

Gdy rana jest głębsza, to musi ulec specjalnej przebudowie. Do miejsca uszkodzenia migrują potrzebne komórki (przede wszystkim fibroblasty). Zostaje utworzona ziarnina, która jest mieszanką komórek, macierzy zewnątrzkomórkowej i nowych, pączkujących naczyń krwionośnych. Ziarnina ma za zadanie zamknąć ranę tak, by w kolejnym etapie mógł się pojawić nowy naskórek.

Składniki kosmetyków mogą wspomóc proces gojenia

Obecnie dzięki wieloletnim badaniom kosmetyki mogą wspierać poszczególne etapy gojenia się skóry. Specjalny dobór składników sprawia, że uszkodzenia naprawiane są szybciej i efektywniej. Do takich związków należy naturalnie występująca w przyrodzie alantoina.

Co to jest alantoina?

Alantoina należy do grupy naturalnych związków zwanych ureidami. Są to pochodne mocznika i powstają naturalnie w trakcie metabolizowania puryn u większości ssaków. Niestety u człowieka i niektórych gatunków małp ten proces nie występuje, za to powstaje w przemianach metabolicznych u wielu gatunków roślin i bakterii.

Skąd możemy pozyskać alantoinę?

Alantoina występuje w wielu surowcach ziołowych. W większej ilości znajdziemy ją w żywokoście lekarskim, miodunce plamistej, nawrocie lekarskim, nostrzyku lekarskim, żmijowcu zwyczajnym i w często stosowanej lukrecji gładkiej. Także nasiona soi zwyczajnej, łupiny owoców kasztanowca zwyczajnego oraz łuski ryżu siewnego są dobrymi źródłami tego związku.

Mamy od dawna znają kosmetyki z witaminą F i chętnie stosują je w pielęgnacji skóry niemowląt (zwłaszcza jej okolic okołopieluszkowych) ze względu na łagodzące i pielęgnujące właściwości witaminy F.

Tradycyjnie wiele z tych roślin stosowano w schorzeniach dermatologicznych i nie tylko. W tej chwili alantoina zawarta w kosmetykach otrzymywana jest syntetycznie.

Działanie alantoiny przyjmowanej wewnętrznie

Stosowane wewnętrznie ekstrakty roślin zawierających alantoinę będą wpływały stymulująco na mechanizmy obronne organizmu oraz zwiększały ilość granulocytów obojętnochłonnych, czyli neutrofilów. Są to komórki układu odpornościowego szybko reagujące na obce substancje i patogeny dostające się do organizmu.

Alantoina i jej wpływ na regenerację skóry

Działanie alantoiny na skórę

Alantoina jest związkiem hydrofilowym, jednak stwierdzono, że wnika w skórę. Zwraca uwagę przede wszystkim bezpieczeństwo jej stosowania – jest bowiem składnikiem nietoksycznym i nie wywiera żadnych skutków ubocznych. Co ważne, w produkcji kosmetyków alantoina jest kompatybilna z innymi związkami używanymi w preparatach dermatologicznych.

Właściwości alantoiny zastosowanej na skórę:

  • wzmacnia proces regeneracji komórek;
  • wzmaga proliferację komórek nabłonka i produkcję kolagenu, co przekłada się na szybsze i bardziej efektywne gojenie się ran i owrzodzeń;
  • poprawia wygląd blizn pozostałych po uszkodzeniach;
  • działa zmiękczająco na skórę;
  • zmniejsza stres oksydacyjny;
  • zatrzymuje wodę w warstwie rogowej naskórka;
  • wzmacnia obronę skóry przed patogenami, zwiększając ilość neutrofili;
  • działa łagodząco na podrażnienia powstałe pod wpływem drażniących skórę czynników zewnętrznych;
  • wykazuje działanie przeciwzapalne, hamując zaczerwienienie i wzrost temperatury w miejscu uszkodzenia oraz łagodząc obrzęk i ból.

Badania kliniczne nad wpływem alantoiny na skórę

  1. Na potrzeby eksperymentu stworzono balsam na skórę, który zawierał alantoinę w stężeniu 0,2%. Do testu zrekrutowano 109 pacjentek mających problemy skórne. Skóra była zniszczona, popękana i nadmiernie się łuszczyła. Okazało się, że balsam jest bardzo skuteczny, gdyż 95 osób z grupy doświadczyło całkowitego wyleczenia. U 13 osób zanotowano częściową poprawę. Niepowodzenie kuracji dotknęło 1 pacjentkę z mocno zniszczoną skórą.
  2. Do drugiej próby z balsamem wybrano 38 kobiet z wypryskiem kontaktowym. Brak efektu leczenia zauważono u 4 osób, ale już 8 pacjentów miało częściową poprawę, a 26 osób zostało wyleczonych całkowicie.
  3. Bardzo pozytywne efekty stosowania balsamu uzyskano także, pielęgnując nim 31 niemowląt z pieluszkowym zapaleniem skóry. Aż 20 małych pacjentów uzyskało w pełni zdrową skórę, a 2 maluchów miało częściową poprawę.
  4. Balsam okazał się także skuteczny w leczeniu zapalenia i pękania warg. Z 14 osób biorących udział w teście aż 11 wyzdrowiało, a 2 osoby odnotowały poprawę.

Alantoina w kosmetykach

Jako że badania potwierdziły pozytywny wpływ alantoiny na gojenie się skóry, to stała się ona cennym dodatkiem do kosmetyków.

Jest ona wartościowa w produktach kierowanych do osób z chorobami skórnymi, ale korzyści odniosą także osoby zdrowe. Alantoina przyda się:

  • jako dodatek do antyperspirantów i preparatów myjących – zmniejsza ich działanie drażniące i wysuszające skórę;
  • jako dodatek do kosmetyków po depilacji i goleniu – poprawia regenerację skóry po tych zabiegach;
  • jako dodatek do kremów i maści używanych w pielęgnacji szorstkich i suchych dłoni i stóp;
  • jako dodatek do pielęgnacji stosowanej po opalaniu;
  • jako dodatek do środków pielęgnujących suchą skórę głowy.

Podsumowanie

Alantoina jest przykładem naturalnej i pozbawionej toksyczności substancji, która może przynieść korzyści zarówno skórze zdrowej, jak i zmagającej się z problemami dermatologicznymi. Stanowi więc cenny dodatek do produktów kosmetycznych. Warto także zauważyć, że jej prozdrowotne efekty pojawiają się już przy niewielkim stężeniu w preparacie.


Opracowanie artykułu: mgr farmacji Marta Koziarska – szkoleniowiec z ponad 20-letnim doświadczeniem, autorka licznych publikacji w tematach zdrowotnych.

Bibliografia

Arct J., Depta P., Alantoina – działanie i wykorzystanie kosmetyczne, „Polish Journal of Cosmetology” 2016.

Savić V.L., Nikolić V.D., Arsić I.A., Stanojević L.P., Najman S.J., Stojanović S., Mladenović-Ranisavljević I.I., Comparative Study of the Biological Activity of Allantoin and Aqueous Extract of the Comfrey Root, „Phytotherapy Research” 2015.


Alantandermoline: doceniany i nagradzany


Alantandermoline - Najlepszy Produkt, 2011

Najlepszy Produkt, 2011

Dziecko, I miejsce, Nagroda Czytelników
Alantandermoline - Najlepszy Produkt, 2012

Najlepszy Produkt, 2012

Dziecko, II miejsce, Nagroda Czytelników
Alantandermoline - Najlepszy Produkt, 2013

Najlepszy Produkt, 2013

Świat Farmacji
Alantandermoline - Najlepszy Produkt, 2014

Najlepszy Produkt, 2014

Świat Farmacji